Dieta low FODMAP w zespole jelita drażliwego – czy to dla mnie?

Dieta low FODMAP w zespole jelita drażliwego

Dieta low FODMAP w zespole jelita drażliwego – czy to dla mnie?

Czym jest dieta low FODMAP?
            Zimowy marzec. Do lata zostały zaledwie trzy miesiące. To czas, kiedy wiele osób zaczyna proces kształtowania swojej sylwetki, aby dobrze się czuć z własnym ciałem podczas urlopu lub ubrania krótkiej sukienki w upalne dni. Rozwiązania często szukają w Internecie, wpisując słowo „dieta” w popularną wyszukiwarkę stron internetowych. Jedną z witryn tytułuje napis „Dieta low-FODMAP – może Ci pomóc”. Jednak czy jest to dieta, która będzie skuteczna w redukcji tkanki tłuszczowej?
            Odpowiedź brzmi „tak”, ale zarówno „nie”. Jeśli chcemy pozbyć się tkanki tłuszczowej z naszego ciała, odpowiednim rozwiązaniem jest deficyt energetyczny, czyli mniejsza ilość pobieranej energii z pożywienia niż wynosi dzienne zapotrzebowanie kaloryczne organizmu. Typ diety nie jest tutaj kwestią kluczową. Jeśli w diecie low-FODMAP będzie występował ów deficyt kaloryczny, spadek tkanki tłuszczowej jest bardzo możliwy.
            Jednak celem diety low-FODMAP nie jest obniżanie obwodów, ale poprawa stanu zdrowia w pewnych jednostkach chorobowych. Odpowiedni sposób żywienia jest bardzo ważnym elementem w profilaktyce niektórych schorzeń, jak i pomaga w powrocie do dobrego stanu zdrowia, jeśli już to dotknęło organizm. Do takich diet należy właśnie FODMAP, czyli skrót od Fermentable Oligo-, Di-, Mono-saccharides And Polyols co w tłumaczeniu na język polski daje Fermentujące Oligo-, Di i Monosacharydy i (And) Poliakohole (alkohole polihydroksylowe). Związki te, czyli pewne rodzaje węglowodanów oraz ich alkoholowe pochodne,  są dość trudno wchłaniane przez układ pokarmowy, przez co w jego dalszych odcinkach ulegają procesowi fermentacji, będąc następnie idealnym źródłem energii dla pracy bakterii jelitowych.
            W wyniku ich procesów metabolicznych powstają – często w sporej objętości – fermentacyjne gazy jelitowe, powodujące nierzadko spore wzdęcia. Nadmiar gazów w jelitach może skutkować nieprawidłową pracą jelit, złą perystaltyką, a na skutek tego – zaburzeniami w trawieniu i wchłanianiu pokarmów, a nawet dolegliwościami bólowe, uporczywymi biegunkami lub/i zaparciami.

Gdzie znaleźć produkty bogate w FODMAP?

            Wyżej wymienione objawy charakterystyczne są dla choroby zwanej zespołem jelita drażliwego. Nie bez powodu – wiele badań wykazało wysoką skuteczność w eliminacji tych symptomów chorobowych u pacjentów. Celem diety low-FODMAP (ang. low = pol. nisko, mało) jest eliminacja wyżej wymienionych sacharydów i alkoholowych pochodnych, które powszechnie występują w wielu produktach żywnościowych, co dalej ma skutkować eliminacją lub zmniejszeniem ilości i natężenia przewlekłych dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
            Nasuwa się pytanie – jakie produkty zawierają te związki? Poniżej tabela, która to obrazuje.
tabelka gotowa

Zalecane produkty

tabelka gotowa2 1
Charakterystyka diety FODMAP.
Dieta ta składa się z trzech faz:

  • I, zwanej eliminacyjnej, w której całkowicie wykluczamy spożywanie produktów bogatych w związki FODMAP, trwa ona od 4 do 6 tygodni, w zależności od kwestii indywidualnych pacjenta. Ważne, aby dieta była utrzymywana w 100% zaleceń;
  • II, zwanej reintrodukcją, czyli stopniowego, ponownego wprowadzania produktów z FODMAP wraz z indywidualną obserwacją stopnia tolerancji danego produktu;
  • III, zwanej życiem po introdukcji, czyli etapem mogącym trwać nawet całe życie, gdzie dieta jest indywidualnie dostosowana do naszego organizmu tak, aby nie doprowadzić do ponownego pojawienia się dolegliwości ze strony układu pokarmowego, jak sprzed wprowadzenia diety.

Podsumowanie:
Dieta low-FODMAP ma udowodnione działanie w eliminacji lub częściowym zminimalizowaniu objawów zespołu jelita drażliwego, więc stanowi element terapeutyczny. Jest dietą trudną, ponieważ wyklucza z jadłospisu wiele podstawowych produktów pokarmowych. Łatwo więc o niedobory w diecie, a co za tym idzie – pogorszenie stanu zdrowia, a nawet niedożywienie. Dlatego przed rozpoczęciem takiej diety najważniejsze jest, aby udać się do specjalisty, który indywidualnie ułoży zalecenia i jadłospis na bazie produktów dozwolonych, który dostarczy wszystkich składników odżywczych niezbędnych w codziennej diecie oraz pozwoli zaplanować kolejne działania żywieniowe. Poprawnie prowadzona dieta daje wysoką skuteczność.

Autor: Agnieszka Wesołek

Bibliografia:
Dr Jaci Barrett, APD, Dept of Gastroenterology, Central Clinical School, Monash University, VIC
Laura Iannelli, BbiomedSci,  MHumNutr, Deakin University, VIC Emma Halmos, BND, PGradDipBSc, APD Dept of Gastroenterology, Monash University, Melbourne VIC, An information leaflet for patients and interested members of the general public prepared by the Digestive Health Foundation SECOND EDITION 2013
Evidence Based Dietary Management of Functional Gastrointestinal Symptoms: The FODMAP
Approach Journal of Gastroenterology and Hepatology February 2010

Clinical Ramifications of Malabsorption of Fructose and Other Short Chain Carbohydrates Nutrition Issues in Gastroenterology (in Journal of Practical Gastroenterology) August 2007
Suma Magge, MD, and Anthony Lembo, MD, Low-FODMAP Diet for Treatment of Irritable Bowel Syndrome,  Gastroenterology & Hepatology Volume 8, Issue 11 November 2012

Podobało się?

Udostępnij !

Mariusz Janecki

Mariusz Janecki

Jestem Trenerem personalnym online, specjalistą z zakresu żywienia i treningu, promotorem zdrowego stylu życia. Stworzyłem 14 ebooków z zakresu treningu oraz odżywiania. W ciągu kilku lat pomogłem kilkuset osobom zrealizować ich cele. Pomogę również Tobie!
Dieta - jak się za to zabrać

pobierz BEZPŁATNEGO
e-booka

Przetwarzam Twoje dane zgodnie z polityką prywatności